یکی از راه‌های خلاص شدن از گناهان توبه است. راهی که قرآن به ما آموزش می‌دهد آنجا که می‌فرماید: «تُوبُوا إِلَى‏ اللَّهِ تَوْبَةً نَصُوحاً»؛ «بسوی خدا توبه کنید توبه‌ای خالص»

 راه‌های از بین بردن گناهان چیست؟

چنانچه در آیات قرآن و روایات معصومین(علیهم السلام) آمده است هر چند انسان گناه زیادی انجام داده باشد، باب بازگشت به خدا و از بین بردن گناهان همیشه باز است چرا که خداوند در قرآن با بیانی مهربانانه می‌فرماید:

«یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَى‏ أَنفُسِهِمْ لاَ تَقْنَطُوا مِن رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعاً»1 ؛ «ای بندگان من که بر خود اسراف کرده‌اید از رحمت خداوند نومید نشوید که خدا همه‌ی گناهان را می‌آمرزد زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است.»

پس باید دانست که رحمت الهی بسی بیشتر از گناهان ما و گناهان همه‌ی مخلوقات است، و جایی برای ناامید شدن ما نیست؛ و باز خداوند برای بخشیدن ما راه‌هایی را قرار داده که برخی از آنها را بر می‌شماریم:

1. توبه:

یکی از راه‌های خلاص شدن از گناهان توبه است. راهی که قرآن به ما آموزش می‌دهد آنجا که می‌فرماید: «تُوبُوا إِلَى‏ اللَّهِ تَوْبَةً نَصُوحاً»2 ؛ «بسوی خدا توبه کنید توبه‌ای خالص»

توبه آنچنان که در روایات معنا شده است یعنی پشیمانی قلبی و واقعی از کارهایی که انجام داده‌ایم. و لازمه‌ی این پشیمانی، تصمیم بر ترک آن عمل زشت می باشد . پس توبه یعنی پشیمان بودن از گناه و تصمیم بر ترک گناه. چنانچه انسان به این حالت برسد اصطلاحا توبه نموده است.

ممکن است سؤال شود: چه کار کنیم تا این حالت پشیمانی برای ما حاصل شود؟ پاسخ: برای تحصیل حالت توبه راه‌های متعددی وجود دارد که به بعضی از آنها اشاره می‌کنیم:

الف. تفکر: از جمله انسان به نتایجی که گناهان در دنیا و آخرت دارد و عذاب‌های سخت و دردناکی که برای گناهان قرار داده شده است فکر نماید.3

ب. استغفار: در این راه لازم است انسان فراوان استغفار و طلب بخشش نماید؛ چنانچه قرآن کریم می‌فرماید:

«وَأَنِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّکُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَیْهِ»4 ؛ «و اینکه از پروردگار خویش آمرزش بطلبید سپس بسوی او باز گردید.»

پرهیز از گناهان «کبیره» که موجب بخشش گناهان «صغیره» مى گردد، همان طور که شرح آن در ذیل آیه 31 سوره «نساء» آمده است

ج. دعا: خواستن و استمداد از خداوند و ائمه اطهار(علیه السلام) که این حالت پشیمانی واقعی و مداوم، برای انسان حاصل شود زیرا در روایات حکایت شده: اگر انسان به درجه‌ی توبه کنندگان برسد مانند کسی است که تازه متولد شده است و گناهی به عهده او نمی باشد.(التائب من الذنب کمن لا ذنب له)5

2. انجام اعمال نیک:

راه دیگری که برای خلاص شدن از گناهان وجود دارد انجام دادن اعمال نیک و پسندیده است چرا که قرآن کریم می‌فرماید: «إِنَّ الْحَسَنَاتِ یُذْهِبْنَ السَّیِّئاتِ»  ؛6 «بدرستی که حسنات و اعمال نیک، سیئات (و آثار آنها را) از بین می برد.»